Engancheime ao Camiño de Santiago en 1993. Percorrino polo menos unha vez cada ano, axudei a organizalo a xente do mundo enteiro e, desde fai tres anos, converteuse no meu traballo profesional.
Estou feliz porque podo facer posible que moitos peregrinos teñan unha experiencia moi forte e que, quen o desexen, poidan ter un encontro profundo con Deus. Eu estou alí para facilitarlles o que necesiten e achegarlles a miña experiencia.
Ano da Misericordia
Este ano xubilar da Misericordia está a atraer a moita xente, porque o Papa aconsellou peregrinar a un Santuario para lucrar a indulxencia. Penso que superaremos marcas históricas.
Desde o s. IX, o Camiño de Santiago é un lugar privilexiado para experimentar a Misericordia de Deus con cada un de nós. Aí temos, por exemplo, a historia de don Gaiferos de Mormaltán, relatada no Códice Calixtino... E tantas outras.
"DEILLE UNHA ROSA DO XARDÍN PARA QUE LLA PUXESE AO CRISTO, PORQUE TEÑEN ALÍ UNHA TALLA PRECIOSA DO CRUCIFICADO. EXPERIMENTOU A SÚA MIRADA CHEA DE TENRURA E EMOCIONOUSE AO SENTIRSE FILLA DE DEUS"
Pero non fai falla viaxar no túnel do tempo. Cada día técense historias de Misericordia. Por exemplo, a de María Eugenia, coa que fixen o Camiño xunto a outras persoas, cando ela tiña 16 anos. Apenas tiña formación relixiosa. Na terceira etapa dispuñamos de máis tempo pola tarde e aproveitamos para limpar a capela dunha aldea. Deille unha rosa do xardín para que lla puxese ao Cristo, porque teñen alí unha talla preciosa do Crucificado. Experimentou a súa mirada chea de tenrura e emocionouse ao sentirse filla de Deus. Confesouse, quizais por primeira vez na súa vida, e comezou a percorrer o camiño de fe cristiá. Non é o primeiro, nin tampouco o último, peregrino que vive este "encontro".
Algúns non saben ben o que buscan, pero a realidade é que buscan a transcendencia, buscan a Deus.
Dar consello ao que o necesita
Ese Cristo é testemuña das moitas obras de misericordia dos aldeáns cos peregrinos que acollen na aldea. Como Pacita, a alberguera, que se envorca en atencións e detalles con todos.
PACITA ENVÓRCASE NA SÚA ENTREGA AOS PEREGRINOS. CANTAS VECES, AO SUXERIRLLE QUE SE TOME UN TEMPO DE DESCANSO, RESPÓNDEME: "SE EU NON LLES FALO E EXPLÍCOLLES COMO FACER O CAMIÑO E QUE PODEN CONFESARSE EN SANTIAGO PARA TERMINALO BEN, QUEN O FARÁ...?"
Un día de moita choiva e frío tiña no seu albergue 40 peregrinos. Entre eles estaba unha muller francesa, que lle acompañou a por leña para prender a cheminea. Falaron un pouco e, como despois había Misa na aldea, convidouna a asistir con todo o seu grupo. Ao terminar a Misa, a muller detívose a contemplar a imaxe do Cristo. Á pregunta de Pacita sobre que lle parecía, respondeulle: "Sabes, Pacita? Ti, hoxe, fuches Cristo no meu Camiño".
Esta muller, boa cristiá, envórcase na súa entrega aos peregrinos. Cantas veces, ao suxerirlle que se tome un tempo de descanso, respóndeme: "se eu non lles falo e explícolles como facer o Camiño e que poden confesarse en Santiago para terminalo ben, quen o fará...?".
A natureza, o silencio, a beleza do percorrido e a amabilidade da xente fan máis sinxelo centrarse no esencial e superar o activismo da vida ordinaria. De feito, despois de andar tantos quilómetros, é frecuente que a xente che conte os seus problemas e entón procuro aconsellarlles o mellor posible.
Corrixir ao que se ten equivocado
No Camiño é imposible perderse. Pero non pola profusión de sinais, que son moitísimas, senón porque sempre hai un paisano ou outro peregrino que desexa orientarche e corríxeche. Todos axudan a todos. E esta é unha mostra de algo máis profundo.
Cando te mergullas no Camiño desconectas da rutina e, dunha maneira asombrosa, adquires a perspectiva necesaria. Se a isto engádeslle a graza de Deus e a axuda do apóstolo Santiago atópasche no mellor momento para rectificar o rumbo na túa vida se é necesario.
É HABITUAL QUE A PEREGRINO ABRA A SÚA INTIMIDADE AOS DEMAIS E AÍ XORDE A OPORTUNIDADE DE REORIENTAR MOITOS CAMIÑOS TORCIDO, SOBRE TODO AO CHEGAR Á CATEDRAL DE SANTIAGO, POIS ALÍ -DIN- "TES TENTACIÓNS DE CONFESARCHE"
É moi bonito comprobar como a xente dos pobos coa que che vas atopando convértese en instrumento de Deus para este cambio. É curioso pero, no Camiño, cada un sente parte dunha mesma familia e comparte todo cos demais peregrinos: dar para comer ao famento e de beber ao sediento é habitual, pero compartir vai moito máis alá do material. É habitual que a peregrino abra a súa intimidade aos demais e aí xorde a oportunidade de reorientar moitos camiños torcido, sobre todo ao chegar á Catedral de Santiago, pois alí -din- "tes tentacións de confesarche".
É frecuente que moitas persoas decidan reformar profundamente as súas vidas. Mesmo peregrinos que veñen dalgúns cárceres cos seus educadores e experimentan o desexo dunha reinserción social verdadeira.
Consolar ao triste
Hai tempo coñecín a Andrea procedente dun país de Centroeuropa. Tería uns 18 anos e viña facendo o Camiño co seu irmán.
Presentámonos na segunda etapa pero xa non nos volvemos a atopar de novo até chegar a Santiago, na propia Catedral. Vina arrodillada na nave central, rezando e chorando. Pregunteille con delicadeza se podía axudarlle en algo. Choraba porque quería confesarse e non sabía se podía facelo, pois non era católica. Tamén me dixo que fixera o Camiño porque algo no seu interior dicíalle que tiña que facelo, pero non conseguía saber porqué. Durante a celebración da Misa do peregrino vira con total claridade que viñera a Santiago para abrazar a fe católica desde o protestantismo. Falou co sacerdote e desa conversación saíu feliz e decidido a contactar con xente católica da súa cidade para poder facer a profesión de fe.
"VINA ARRODILLADA NA NAVE CENTRAL, REZANDO E CHORANDO. PREGUNTEILLE CON DELICADEZA SE PODÍA AXUDARLLE EN ALGO. CHORABA PORQUE QUERÍA CONFESARSE E NON SABÍA SE PODÍA FACELO, POIS NON ERA CATÓLICA"
Outras persoas veñen porque perderon un familiar ou sofren algún problema serio. Cando falo con eles procuro axudarlles a recuperar a esperanza.
Sufrir con paciencia os defectos do próximo
No Camiño tamén aparecen dificultades e problemas que pon a proba a nosa fortaleza e a capacidade de convivencia. Algunhas persoas teñen, ademais, limitacións físicas que procuran soportar ben coa axuda doutros.
Nunha ocasión, facendo o Camiño Portugués, coñecín a dúas mulleres novas da Coruña. Unha delas estaba completamente cega. A que lle acompañaba era a súa lazarillo. Collíalle do brazo e íalle guiando, evitando pedras, charcos e raíces, ademais dos coches. Ao coñecer a situación ofrecinme a levala eu, até case chegar a Caldas de Reis. Foi unha experiencia que me marcou. Por unha banda, axudoume a facerme cargo da xenerosidade do seu acompañante pois, efectivamente, facer o Camiño sen poder ir ao teu paso é moi canso. E por outro, a visión positiva e a coraxe da invidente. Como valoraba o que os seus outros sentidos achegábanlle e, sobre todo, como interiorizaba moito máis a experiencia.
Este tipo de axuda vese con moita frecuencia: persoas que acompañan a outras empuxando a cadeira de rodas dun parapléxico e, mesmo, tetrapléxicos. Ou, dunha maneira máis discreta, minorando o seu paso para que aquel peregrino que vén lesionado ou ten maior dificultade non camiñe só e vaia animado cunha agradable conversación que axuda a non sentir o cansazo.
Esta é a manifestación externa de algo que tamén sucede por dentro ao tratar de convivir de maneira amable con peregrinos moi distintos, procurando ceder e resolver as dificultades.
NUNHA OCASIÓN, FACENDO O CAMIÑO PORTUGUÉS, COÑECÍN A DÚAS MULLERES NOVAS DA CORUÑA. UNHA DELAS ESTABA COMPLETAMENTE CEGA. A QUE LLE ACOMPAÑABA ERA A SÚA LAZARILLO
É bonito ver como sorrimos ao cruzarnos con outros e parámonos a axudar a calquera, se vemos algún problema. Isto leva a atopar amizades novas e duradeiras, que se afianzan ao reencontrarse nas distintas etapas.
Dar pousada ao peregrino
Os albergues son lugares de encontro e acollida para os peregrinos. Nunha ocasión en que non tiñamos sitio, a hospitalera ofreceunos a súa casa. Cando nos fomos deixámoslle un pequeno obsequio cunha nota agradecéndolle a oportunidade que nos brindou de experimentar, despois dalgúns días fóra de casa, a calor dun fogar.
Recentemente fixen o Camiño Portugués da Costa, un domingo ao mes, con familias da Asociación Aboal de Vigo. Eramos un grupo de 50 persoas. As idades dos peregrinos ían desde os 7 meses até os 76 anos e foi precioso ver o espírito que había e como se coidaban os pequenos e os maiores.
Á etapa anterior viño, por primeira vez, a nai de Paz. Cando se despediu agradeceu a cada unha das persoas do grupo como a habían acollido, sentiuse unha máis, coma se coñecésena de toda a vida. É a experiencia xeneralizada deste grupo. Cando fixemos unha tormenta de ideas para redactar a Invocación ao apóstolo foi unánime a petición ao Santo para que nos axude a facer de Vigo e desde Vigo unha gran familia.
Este ano da Misericordia puiden aplicar moitos consellos do Papa, pois facer o Camiño de Santiago facilita desde hai séculos o encontro coa misericordia de Deus.